Njuike sisdoaluide

Anára váldostivrra čoahkkin dulkojuvvo davvisámegillii – simultánadulkon ii lihkostuva vel

Anára gieldda váldostivrra áirasiin ja várreáirasiin soapmásat leat almmuhan čoahkkingiellan davvisámegiela ja gielddas lea geatnegasvuohta ordnet dulkoma. Pirita Näkkäläjärvi ja Anni Koivisto illudeaba dulkomis, vaikko simultánadulkon ii lihkostuvvange.

Pirita Näkkäläjärvi
Gielddaáiras Pirita Näkkäläjärvi illuda go beassá sámástit Anára váldostivrra čoahkkimis. Son goit sávvá ahte gielda ordnešii boahttevuođas simultánadulkoma. Govva: Marja Väänänen / Yle
Jouni Aikio,
Sáárá Seipiharju
Anára gieldda čoahkkima dulkon lea Pirita Näkkäläjärvi mielas mearkkašahtti ášši
Guldal maid Pirita Näkkäläjärvi muitala. Govva: Jouni Aikio / Yle

Otne duorastaga lea Anára gieldda váldostivrra čoahkkin ja dán háve čoahkkimis gullo suomagiela lassin maiddái davvisámegiela, go čoahkkin dulkojuvvo davvisámegillii.

Gielddas lea geatnegasvuohta ordnet dulkoma, jus leat gielddas ovddasteaddjit, geat háliidit geavahit sámegiela. Anára gielda jearai buot áirasiin, man giela sii áigot geavahit čoahkkimiin, ja moattis vástidedje ahte davvisámegiela.

Okta sis lea Pirita Näkkäläjärvi, guhte válljejuvvui Anár gieldda váldosivrii geassemánu gielddaválggas Ruonáid ja Ruoŧŧelaš álbmotbellodaga válgalihtus stuorámus jietnameriin.

Näkkäläjärvii dat lea mearkkašahtti ášši, ahte son beassá hállat iežas eatnigiela dál go bargá gieldda ovddasteaddjin.

– Mu mielas leamaš hui somá, ahte dát lea váldojuvvon vuostá hui positiivalaččat dáppe gielddas.

Näkkäläjärvi veháš goit imaštallá dan, ahte gildii dulkoma ordnen lea ođđa ášši. Anára gielddas goit hállojuvvojit golbma sámegiela. Gielddas eai leat sámegiellalága áigge leamašan dárbbut ordnet dulkoma.

– Oainnán dan hui dehálaš áššin ja dieđusge mii fertet fuolahit das, ahte gielalaš rievttit ollašuvvet, son dadjá.

Anár gielddastivrra áirasiin maiddái** Anni Koivisto **Sosiálademokráhtaid joavkkus illuda go čoahkkin dulkojuvvo. Dán vuoro Koivisto ii beasa váldostivrra čoahkkimii virgemátkki geažil, muhto áigu áinnas geavahit davvisámegiela buot čoahkkimiin. Koivisto fidnii Anár gielddaválggas geassemánus eanemus jienaid.

Gielddahálddahus ordne dulkoma Anár váldostivrra čoahkkimiidda
Guldal Anár gieldda hálddahushoavdda jearahallama das mo dulkon ordnejuvvo gieldda čoahkkimiin Govva: Jouni Aikio / Yle

Simultánadulkomii eai leat rusttegat – odne geavahuvvo maŋŋálágadulkon

Anára gieldda hálddahushoavda Mari Palolahti muitala, ahte go Anára gielddadálus váldostivrasáles eai leat simultánadulkonrusttegat, de sii fertejit geavahit maŋŋálágadulkoma.

Áirasat, geat leat almmuhan čoahkkingiellan davvisámegiela, háliidit ahte dulkon ordnejuvvo sihke suomagielas sámegillii, ja sámegielas suomagillii.

Anni Koivisto illuda go čoahkkin dulkojuvvo, muhto su mielas simultánadulkon livččii sihkkarit njuovžilut. Maiddái Näkkäläjärvi sávvá, ahte gielda ordnešii simultánadulkoma, masa máŋgasat leat hárjánan čoahkkimiin Sámis. Son goit illuda, ahte lea goittotge konsekutiiva dulkon.

Palolahti mielde lassigolut šaddet sihke dulkoma ja jorgalemiid geažil. Anára gielda lea muhtun veardde ožžon doarjaga riekteministeriijas, muhto dál doarjaga dárbu stuorru máŋggageardásažžan. Maiddái čavčča bušeahta ráhkadeamis dán ferte váldit vuhtii.

Sihke Pirita Näkkäläjärvi ja Anni Koivisto leaba maiddái Sámedikki áirasat.

Yle Ođđasiid Sámis ja Beaivvi ságaid sáhtát maid guldalit Yle Areenas.

Beaividuvvon 12.8.2021 diibmu 15:25: lasihuvvon Mari Palolahti jietna.

Ođđasamosat: paketissa on 10 artikkelia

Sámi dáidagis váilu kritihkka ja dat lea okta sivva manin Katariina Souri dáidagis lea badjánan nu olu ságastallan, oaivvilda dáiddár Lada Suomenrinne.

Säämi máttááttâskuávdáš lii paijeel love ihheed ornim anarâškielâ- já kulttuur škovliittâs rävisulmuid. Anarâškielâlijd pargeid lii ain tárbu.

Niila Rahko válljii mánnásis dakkár ristvánhemiid, geat sáhttet doarjut máná sihke gávpotbirrasis ja sámekultuvrras.