Lappi sevdnjes kulturárbi -prošeakta ja Sámemusea Siida ordnejit dábálaš olbmuide dárkkuhuvvon arkeologalaš roggamiid Anáris.
Eaktodáhtolaččat besset oassálastit Lappi soađis 1944 duššaduvvon duiskkalaš soalddatbuohcceviesu dutkamušaide. Oassálastiin ii dárbbaš leat ovddežis arkeologalaš rogganvásáhus ja buot ahkásaš eaktodáhtolaččat sáhttet oassálastit, vuollel 16-jahkásaččat ovttas fuolaheddjiin.
– Oassálastimearri lea ráddjejuvvon dan dihte vai buot eaktodáhtolaččat ožžot nu buorre vásáhusa ja fuolalaš rávvema roggamii go lea vejolaš addit. Báikkit divvet almmuhanortnegis, nappo jus háliida oassálastit, de lea dehálaš registreret iežas nu johtilit go vejolaš, čilge museologa Suzie Thomas Helsset universitehtas.
Soalddátbuohcceviesus leat dikšon maid Anára gili ássiid
–Nuppi máilmmisoađi buohcceviessoguovlluid eai leat ovdal Suomas dutkan arkeologalaččat, nuppe dáfus eai daid leat dutkan eará sajis Eurohpásge, muitala arkeologa Oula Seitsonen Helsset universitehtas.
Jearahallamiid vuođul dihtet, ahte duiskalaš soalddáhiid lassin Anára soalddátbuohcceviesus leat dikšon maid Anára gili ássiid, ja ahte báiki lea dehálaš oassi báikkálaš kulturárbbi.
– Guovllu olbmot leat diehtán dán báikki álot, muhto kulturbiraseiseválddiin ii leamaš makkárge diehtu das ovdal jagi 2015, lohká Seitsonen.
Prošeavttas geahččalit áddet duiskkalaš soalddáhiid guođđin materiálalaš bázahusaide gullevaš máŋggalágan kultuvrralaš árvvuid ja mearkkašumiid.
– Min máŋggadieđalaš dutkanjoavku guorahallá nuppi máilmmisoađi áigásaš kulturárbbi mearkkašahttivuođa oassin Davvi-Suoma viiddit historjjálaš, kultuvrralaš ja biraslaš vuorrováikkuhusa, muitala prošeavtta jođiheaddji professor Veli-Pekka Herva Oulu universitehtas.
Roggamiid lassin maiddái eará prográmma
Nuppi máilmmisoađi áigásaš čuozáhaga arkeologalaš roggamat ordnejuvvojit Anáris borgemánu vuosttas vahkus 1.-5.8.2016. Roggandutkama ordnejit Helsset ja Oulu universitehtaid Lappi sevdnjes kulturábi -prošeakta ja Sámemusea Siida.
Roggamiid lassin dutkamušaid oktavuođas leat áššedovdiid logaldallamat, oahpásmuvvantuvrrat ja eará prográmma.
Searvanmáksu, mii gokčá roggangoluid, bargoneavuid ja gáfestallama, lea vihtta euro beaivvis dahje 20 euro olles vahkus.
Roggamiidda sáhttá almmuhit ja registreret iežas das.
Lassidieđuid oažžu maiddái Sámemusea Siiddas ja e-poasttain laplandsdarkheritage(a)gmail.com
Prošeavttas lea maiddái iežas blogga http://blogs.helsinki.fi/lapland-dark-heritage/