Käärnõs kruäŋkk Njeäʹllem vuuʹd mieʹccest ko Ritva Kytölä mååjjmee´l väʒʒ jeägga.
– Tiiʹǩ mon pâi njaaǥǥääm, särnn Kytölä. Ritva Kytölä tuäpp luâmman lõõst da njuʹnnai lõõst.
– Teʹl luõmmân lõstt lij õinn snäʹrǩǩ, teʹl tõn lij pukin pueʹrmõs uussâd. Tõk lie juʹn kåbblnam, särnn Kytölä.
Alggǩieʹss lij pueʹrmõs äiʹǧǧ uussâd da tuäppad luâđ raaʹzzid. Ââʹn muäna leäʹp uussmen luâmman, lååʹddmueʹrj, sõõʹri da jättmõõžži lõõstid di tõŋŋsid. Kuʹǩǩ tääʹlv mâŋŋa mieʹcc rääʹzz da tõŋŋâz lie tiudd vitamiin da vääʹnnaunnâz.
Ritva Kytölä tuäpp vaareeʹl ǩidd tõŋŋsest, njââʒʒast lõõstâst da njuʹnnai tõn tâʹlles.
– Luâmman lõõstin vuäitči tuejjeed håʹt mâiʹd, leâša mon leäm pâi âânnam tõn čeeaunnsen. Lõõstin šâdd sami šiõǥǥ sääʹpp – tõʹst sâdd tuõđi mooʹččes euʹnn. Tõt lij mâʹte lueʹm, kåʹllvisʹǩǩes euʹnn, mušttal Kytölä.
Luâđ raaʹzzid ââʹnet leeiǥas occanj arggpeeiʹvin
Säʹmmla juʹn tuuʹl lie âânnam Sääʹmjânnam raaʹzzid äuʹǩǩen poorrmõššan, čeeaunnsen di tiõrvâsvuõʹtte. Tät äʹrbbvuõtt lij siõmmnai siõmmnai kaggõõttmen eʹpet nuõri kõõskâst.
Kulddâl obbnes Ritva Kytölä mainstâʹttmõš Sääʹmjânnam raaʹzzin lääddas. Ritva Kytölän haastattelu on suomeksi.
– Kuâsttai, što mij leäʹp väjldâttam tän mâiʹd mieʹcc raaʹzzin vuäitt tuejjeed. Kâʹl ââlda kaaunče jiânnai raaʹzzid. Määŋg ääʹšš vuäitt koʹrvveed luâđ raaʹzzin. Nuõrttsäʹmmla da jeeʹres mieʹccest jååʹtti oummu lie noorrâm raaʹzzid. Kâʹl måtam veʹrdd nuõrab puõlvvõõǥǥ lie tän mättʼtõõllâm ââʹn, smeâtt Kytölä.
Tuuʹl rääʹssmaiʹlmm leäi jeeʹresnallšem ko ââʹn – Peäʹccam ääiʹj oummu tieʹtte tõi âânnmõõžžâst jeänab
Kytölä lij ǩeeʹrjtam tän teemm pirr ǩeeʹrj da tobdstõõttâm jiõčč jeeʹresnallšem raaʹzzid da tõõzz mäʹhtt tõid âlgg ââʹnned. Rääʹzz feʹrttai tobddâd, nuʹt ij pååʹmhest õõnn suuʹlemraaʹzzid.
Di nuõrttsäʹmmlai luâđaunnsi âânnmõõžžâst lij Ritva Kytöläst teâtt, mõõn son lij mainstõõtteeʹl noorrâm nuõrttsäʹmmlain.
Vääini mâŋŋa nuõrttsäʹmmla kuuitâǥ joudde ođđ sâjja, ko jieʹllempirrõs mottji Peäʹccam da Sueʹnjel vuuʹdest Čeʹvetjääuʹr di Njeäʹllem vuuʹdid. Peäʹccmest ouddmiârkkân juʹn leäi veâl jeänab rääʹzz, ko ânnjõž jälstemvuuʹdin, smeâtt Ritva Kytölä.
– Mainstâttmõõžžin mäŋggaz mušttli mainnsin, måkkam rääʹzz lie õnnum. Pukin vääžnjummuž rääʹss lij teâđast leämmaž pieʹʒʒ (lä pettu) da tõn lie tuʹtǩǩuum, što tõt lij sami tiõrvvâz rääʹss.
Nuõrttsäʹmmlai raaʹssi âânnmõʹšše vaaikti še ođđ jälstemsââj, åskk Kytölä.
– Tät rääʹssmaiʹlmm lij leämmaž čuʹt jeeʹresnallšem ouddâl. Täin vuuʹdin, koʹst säʹmmla ââʹn jälste lij nuʹt kõrrsab luâtt, ko Peäccmest leäi. Peäʹccam leäi raaʹzzi äʹrbbäiʹtt. Ååskam, što tõn ääiʹj oummu silttee puerab ââʹnned raaʹzzid, nuʹt ååskam što sij tieʹtte puerab täin aaʹššin ko mij ânnjõžääiʹjest.
Ǩeâtt čee raaʹzzin juʹn mieʹccest
Sääʹmjânnmest lie jiânnai rääʹzz, mâiʹd uussâd da ââʹnet jiânnai. Ouddmiârkkân mueʹrj lie tobddâz häʹrčč pukid da määŋgaz jåʹtte looppǩieʹzz mieʹccest uussmen luâmmnid, sõõʹrid di jooŋid.
Mueʹrji lââʹzzen še sõõʹri tõŋŋâz kannât njââʒʒsted skallu.
– Ko lij läädd reeddâst šeellmen kueʹl, vuäitt väʹldded čeiʹnniǩ leʹbe ǩeʹmnn da ǩeʹtted čee pâi ââlda kaunnum raaʹzzin.
Ritva Kytölä laaʹvai ǩeʹtted luõmman, lååʹddmueʹrj, sõõʹri lõõstin di ǩiõǥǥnjuõl lieʹđđin čee, ko son lij väʹlddmen poodd meäʹccreeisast.
– Čeeʹe vuäitt piijjâd håʹt mâid, mâʹte še sueʹjj lõõstid. Leâša mon jiõm tõid peejj, ko jiõm haalâd, što čee njâdd säuʹnnvasttu, pooǥǥâst Kytölä.
