Giibat obbasii háliida dollet juos gárvves láhttoráigge beassá čuoigat. Ealáhatalmmái Lasse Mäkitalo Bálojohnjálmmis lea badjelaš 30 jagi heavvalastán láhtuid eaktodáhtolažžan almmá bálkká haga. Rusttegat, dego skohter maiguin ráhkada láhtu, leat su iežas.
Mäkitalo ráhkadan láhtu mielde beassá čuoigat 16 kilomehtera mohki. Vaikko son skohteriin ráhkada láhtu, ii dat leat áidna jođán, mainna son láhtuid alde johtá. Ráhkisvuohta šládjii bidjá albmá ráhkadit láhtuid bálkká haga.
– Liikon ieš čuoigat. Dálvvis sáhtán čuoigat 1 500–2 000 kilomehtera.
Mäkitalo lea riegádan Bálojohnjálbmái ja orron stuorámus oasi eallimisttis doppe. Son diehtá, ahte máŋggat vuorraset olbmot fitnet čuoigame mađiijaid mielde, maid son lea ráhkadan. Lihkus láhtuid ii dárbbat akto ordnet. Su lassin njeallje dievddu leat mielde ordneme Bálojohnjálmmi čuoiganláhtu.
– Dán gilis lea dakkár ovttasbargovuoigŋa. Álot go dárbbaša olbmá, nu ii dárbbaš go teakstadieđu sáddet ja máŋgasat bohtet veahkkin dahkat čuoiganláhtuid dahje ordnet máđi maŋŋel borgga, muitala Mäkitalo.
Bálojohnjálmmi čuoiganláhttu geasuha sihke lahka giliid ássiid ja maid ránnjágieldda olbmuid. Vahkkoloahpaid sáhttá leat nu hušša, ahte ferte juo eará čuoigiid váruhit.
– Gal dáppe oidnojit amas olbmot ja leat olbmot, geat hubmet vierrogielaid. Gal dat sátni lea gullon. Mii leat bovden buohkaid buresboahtin dán láhtu ala. Čuoigamiin dat láhttu buorrána, lohká Mäkitalo.
Jahkeviissaid láhttu lea Bálojohnjálmmis álot dálvet leamaš. Gielddas ožžot unna doarjaga, mainna bastet veahá gokčat heavvalastimis boahtti bensingoluid. Láhtu geavaheaddjit goit leat sádden giitosiid.
– Ii leat negatiivvalaš máhcahat boahtán goassege geasge, dušše beare giitosat. Giitosa ánssášit sii geat dán láhtu ráhkadit ja fuolahit, Mäkitalo muitala.
Beaivvi ságaid ja Yle Ođđasiid Sámis sáhtát maid guldalit Yle Areenas.
