Guđát sámeparlamentarihkkariid konfereansa lea dál jođus Anáris.
Konfereanssa lei dárkkuhus doallat jagis 2020, muhto dat šluhttejuvvui koronapandemiija geažil. Ovttabeaivásaš konferensii oassálastet sámeparlamentarihkkarat Suomas, Ruoŧas ja Norggas.
Baikki alde leat maiddái Ruošša beale sámeorganisašuvnnaid ovddasteaddjit, geat oassálastet konferensii dárkojeaddjin.
Suoma Sámedikki ságadoalli Tuomas Aslak Juuso illuda, go buot sámedikkiid áirasat besset viimmat čoahkkanit.
– Lea máilmmi somá, ahte beassat deaivvadit ja ságastit áigeguovdilis áššiid, hupmat njunnálagaid ja hukset ođđa oktavuođaid. Mishan leat leamašan olu válggatge dás gaskkas ja lea somá ja buorre oahpásmuvvat ođđa olbmuide, geat leat searvan sámepolitihkkii, dadjá Juuso.
Norgga sámedikkeáirras Niillas Beaska maid lea vuordán beassat ovttastallat eará sámeparlamentarihkkariiguin.
– Dát lea hirbmat somá. Mii leat máŋga jagi šaddan daid rájáid duohken čohkkát korona dihtii. Dál de viimmat lea dakkár dáhpáhus, ahte beassat dieid rájáid vehá sihkastit. Sávašin, ahte livčče dávjjit dát čoahkkaneamit, dadjá Beaska.
Korona ja soahti váikkuhan sakka sámeservodahkii
Konfereanssa fáddán dán jagi leat earret eará dálkkádatnuppástus, árbevirolaš diehtu ja sámiid vuoigatvuođaid maŋimuš áiggiid ovdáneapmi. Konfereanssas iešguđet surggiid áššedovdit juogadit ođđaseamos dieđuid parlamentarihkkariidda.
Juuso muitala, ahte Sámi parlamentáralaš ráđis dálkkádatrievdama leat vuoruhan bajimussii.
– Dan lassin maid dáid maŋimuš áiggiid rivttiid ovdáneami, iešguđetlágan duopmostuoluid mearrádusat dáin riikkain gos mii orrut ja maiddái ON dásis. Miihan leat maid bargan guhká oktasaš kulturárbbi vuođu huksemiin ja dál maiddái háliidit dan ovdáneami buktit ovdan ja ságastallat ja gullat oainnuid dán áššis, dadjá Juuso.
Konfereansa galgáge addit beaivvi loahpas viiddis cealkámuša. Beaska Niillasa mielas sámeparlamentarihkkariid cealkámuš ferte cuoigut ja loktet bajás rájárasttildeaddji áššiid. Maŋemuš jagit ja vel mánutge leat čuohcan sakka sámeservodahkii.
– Korona váikkuhii hirbmat garrasit, go dathan giddejedje daid rájáid, soalddáhat ledje min rájáid alde fáktemin, ahte eat dál mana ránnjá lusa. Dat lei áibbas áddetmeahttun ja beanta čáhppesráigi diet áigodat.
– Ja dál dat soahtedilli váikkuha njuolga min ovttasbargui Ruošša beale sámiiguin. Diet leat dakkár duođalaš dilit, mat sámiide leat váikkuhan viehka garrasit ja dat leat maid oassin min ságastallamis, dadjá Beaska.
Sámeparlamentarihkkariid konfereansa lágiduvvo juohke goalmmát jagi. Sámi Parlamentáralaš Ráđđi vástida sámeparlamentarihkkariid konfereanssa geavada ordnemis. Jagi 2022 konfereanssa praktihkalaš lágidanvástu gullá Suoma beale Sámediggái.
Beaivvi ságaid ja Yle Ođđasiid Sámis sáhtát maid guldalit Yle Areenas.
